تفاوت مدیریت پیمان و مدیریت طرح

تفاوت مدیریت پیمان و مدیریت طرح

مدیریت پیمان چیست

مدیریت پیمان ( Management Contracting mc )، مدیریت کلی پروژه است شامل تمامی موارد: خرید و تهیه مصالح و تجهیزات موردنیاز، تجیز کارگاه و برچیدن کارگاه، تهیه یا اجاره ماشین آلات صنعتی موردنیاز پروژه و ابزارهای مورد نیاز برای کارگاه، تأمین نیروهای انسانی و اکیپ های عملیاتی لازم برای اجرای پروژه، مدیریت و سرپرستی عملیات فنی، اجرایی، مالی، اداری و …، اجرای تأسیسات مکانیکی و برقی پروژه، اجرای محوطه سازی محیط و تکمیل نهایی و کامل پروژه. کلیه عملیات ذکر شده در طی قرارداد پیمان به مدیریت پیمان واگذار می گردد. در طی قرارداد تمامی عملیاتی که برای اجرای پیمان و قرارداد لازم است تا به مرحله تکمیل نهایی برسد از طراحی اولیه تا ساخت نهایی و تکمیل پروژه بر عهده مدیریت پیمان است.

قرارداد مدیریت پیمان

در قراردادهای پیمان مدیریت تمامی هزینه های انجام گرفته در بخش ها و عملیات مختلف شامل، خرید، اجاره، تولید و تهیه و حقوق و دستمزد کارگران و اکیپ اجرایی پروژه بر عهده کارفرما است. فاکتورها و اسناد پرداختی مربوط به پروژه به کارفرما ارائه می شود تا هزینه توسط کارفرما پرداخت گرددو درصدی از کلیه فاکتورها و پرداخت ها به عنوان هزینه نظارت و مدیریت پیمان توسط مدیر پیمان از کارفرما دریافت می گردد.

در واقع در این روش مدیر پیمان به عنوان نماینده کارفرما در پروژه محسوب می شود و تمام تلاش خود را جهت اجرای بدون نقص پروژه و بهینه سازی هزینه ها می نماید و سودی برای خود در این رابطه در نظر نمی گیرد.

این روش یک روش مدیریتی اصلاح شده در راهبری و مدیریت پروژه ها محسوب می گردد و همچنین موجب افزایش سطح کیفی و ارتقا امنیت و اجرا صحیح پروژه ها و بهینه سازی و مقرون بصرفه شدن اجرای پروژه ها می شود و می توان سوددهی پروژه را برای سرمایه گذاران آن تضمین نماید. در حل حاضر این روش در بسیاری از پروژه های کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد و در گذشته نیز اینگونه بوده است.

روش مدیریت پیمان

در حقیقت در روش مدیریت پیمان کارفرمای پروژه شرکتی را به عنوان مدیر پیمانکاری اجرای پروژه انتخاب می نماید. و کلیه موارد مدیریتی مربوط به اجرای پروژه را به او می سپارد.

در نهایت بعد از انتخاب مدیریت پیمان توسط کارفرما و عقد قرارداد مدیر پیمان موظف به تعیین و مشخص نمودن مواردی مانند، نحوه و روش اجرا و انجام پروژه، مشخص نمودن و تهیه چارت سازمانی و نفرات و اکیپ اجرایی برای انجام پروژه و اقدام به استخدام و جذب نیروی انسانی برای اجرا، و در نهایت نظارت و مدیریت اجرای تمامی مراحل پروژه می باشد.

در نهایت مدیریت پیمان حق الزحمه و دستمز خود را از فاکتورها و هزینه های انجام شده برای پروژه به صورتی درصدی که توافق شده دریافت خواهد نمود. با مشاهده نمونه قراداد mc متوجه خواهید شد که این نوع قرارداد معامله ای برد برد برای هر دو طرف خواهد بود.

زیرا کارفرما نیازی به پرداخت هزینه های بالا سری نخواهد داشت و هزینه هایی که پرداخت می نماید نها مربوط به تهیه مصالح و متریال برای پروژه و دستمزد نیروی انسانی می باشد. این موضوع سبب بهینه شدن هزینه ها خواهد شد. مدیریت پیمان نیز هزینه ای را بابت پیمانکاران جز یا اجرای موارد مختلف پراخت نخواهد کرد و تنها به دلیل تخصصی که در زمینه مدیریت پیمانکاری دارد سود خود را از اجرای پروژه در یافت خواهد کرد.

مدیریت طرح چیست

در توضیح تعاریف مدیریت طرح و مدیریت پیمان ، به شرح مدیریت طرح می پردازیم. مدیریت طرح در واقع در مرحله طراحی یک پروژه تعریف می شود. برخلاف مدیریت پیمان که می تواند در هر یک از مراحل پروژه از طراحی تا ساخت و اجرا تعریف شود، مدیریت طرح تنها به مدیریت و استفاده از ابزارها و تکنیک ها و روش های لازم برای مدیریت طرح به گونه ای که طراحی در راستای رسیدن به اهداف نهایی کارفرما و ایجاد کننده طرح انجام گردد و با آنها همسو باشد اشاره می کند.

مدیریت طرح سبب می شود تا طراح هزینه، زمان و انرژی بهینه و یکپارچه ای داشته باشد و طرح در بهترین حالت و شرایط آماده سازی شده و سپس وارد مرحله ساخت و اجرا گردد. پیمانکاران ساختمانی که در این خصوص به فعالیت می پردازند معمولا به عنوان مجری طرح عمرانی شناخته می شوند.

تفاوت مدیریت طرح با مدیریت پیمان در چیست

برای پاسخ به این سوال بهتر است مدیریت طرح را نیز توضیح دهیم. بر خلاف مدیریت پیمان که صفر تا صد اجرای پروژه بر عهده پیمانکار اوست، در مدیریت طرح تنها به مدیریت و استفاده از ابزارها و تکنیک ها و همچنین روش های اجرای کار پرداخته می شود. بدیهی است که مدیر طرح از مدیر پیمان دستور می گیرد. در بسیاری از مواقع هنگام قرارداد پیمان این نکته لحاظ می‌شود که مدیریت طرح توسط مدیر پیمان استخدام شود. به بیان ساده این که مدیر پیمان همه کاره است و مدیر طرح تنها بخشی از امور پروژه را که مربوط به استفاده از ابزارها و تکنیکهای خاص جهت اجرای صحیح پروژه می باشد بر عهده دارد.

مزایای روش مدیریت پیمان

• در صورتیکه مدیریت پیمان در اواسط فاز طراحی و یا زودتر به کار گرفته شود، با ادغام شدن درون تیم طراحی و هماهنگی با تیم طراح قادر خواهد بود تجربیات و مهارتها مربوط به ساخت را در طراحی ها اعمال نماید تا منجر به کاهش زمان، هزینه، اجرایی شدن بهتر طرحها و افزایش امکان آنالیز مهندسی ارزش در مراحل طراحی و ساخت گردد.
• با توجه به اینکه نظارت بر عملیات اجرایی پیمانکاران ساخت بر عهده مدیریت پیمان می باشد بنابراین نیازی به خدمات نظارتی مهندسین مشاور نیست.
• حضور مدیریت پیمان منجر به ایجاد هماهنگی مابین پیمانکاران ساخت و رفع مشکلات آنان به لحاظ عدم تداخل کاری می گردد.
• ارائه خدمات پشتیبانی به پیمانکاران ساخت منجر به تسریع عملیات اجرایی و همچنین پوشش دادن نقاط ضعف آنان میگردد.
• چون مدیریت پیمان مستقیماً در طراحی و اجرا شرکت نمی کند، می تواند فارغ از مسایل مستقیم اجرایی منحصراً به مدیریت، برنامه‌ریزی و کنترل هزینه بپردازد.
• مدیریت پیمان همچون عضوی از تیم کارفرما، تمایلات سودجویانه پیمانکاری ندارد و تنها هدفش جلب رضایت کارفرما ، حفظ منافع آن است. در این روش رقابت شدیدی مابین پیمانکاران ساخت ایجاد میگردد، زیرا کار به بسته های کوچکتری تقسیم شده است و پیمانکاران با انجام صحیح و بموقع آن، سعی در به دست آوردن بسته های کاری بیشتری دارند.

صفر تا صد ساخت ساختمان

مزایا و معایب روش مدیریت طرح

مزایا

اولین و مهمترین مزیت این واقعیت است که یک پروژه توسط مدیر طرح اداره می شود زیرا او فقط بر روی آن پروژه تمرکز می کند، در نتیجه احتمال موفقیت آن را افزایش می دهد.

یکی دیگر از مزایای مدیریت طرح این است که در دستیابی شرکت به کارایی سرمایه، نیروی کار و سایر هزینه های عملیاتی مربوطه کمک می کند زیرا نظارت دقیقی بر تمام فعالیت های پروژه دارد که به نوبه خود در شناسایی مناطقی که نشت درآمد دارند کمک می کند و باعث می شود شرکت در سرمایه خود صرفه جویی کند.

مدیریت طرح سیستمی را ایجاد می‌کند که به موجب آن گردش کار محاسبه می‌شود و اطمینان حاصل می‌کند که از منابع به طور منطقی در تحقق اهداف پروژه استفاده می‌شود. این نوع برنامه ریزی وظایف کارکنان را مشخص می کند ، دستورالعمل های روشنی ارائه می دهد و روش ها را برای رسیدگی سریع به نتایج ایجاد می کند.

مدیریت طرح از ابتدا تا انتها می تواند به کنترل هزینه های پروژه کمک کند و مشکلات یا مسائل را قبل از تبدیل شدن به موانع شناسایی کند. همچنین می تواند به کسب و کار کمک کند تا با تحویل به موقع ، باعث رضایت مشتریان شوند و در ایجاد تصویر شایستگی و حرفه ای بودن کمک می کند.

بیشتر بدانید: قرارداد پیمانکاری ساختمان

معایب

بزرگترین عیب مدیریت طرح این است که گاهی اوقات منجر به تداخل اختیارات و مسئولیت بین مدیریت ارشد و مدیریت طرح می شود که در آن برنامه های مختلفی در ذهن دارند که باعث سردرگمی اعضای تیم و پروژه می شود.

از دیگر معایب مدیریت پروژه این است که ممکن است کارکنان شایسته ای برای مسئولیت مدیر پروژه وجود نداشته باشد و اگر مدیریت کارکنان نالایق را انتخاب کند، پروژه با شکست مواجه می شود که منجر به ضرر و زیان شرکت می شود.

فرض کنید شرکت روی ۱۰ پروژه به طور همزمان کار می‌کند، پس برای رسیدگی به این پروژه‌ها به ۱۰ مدیر پروژه نیاز دارد که اگر شرکت کوچک باشد امکان‌پذیر نیست و در نهایت همه پروژه‌ها توسط مدیر پروژه یا مدیریت ارشد مدیریت می‌شوند ،که باعث محدود شدن استفاده از مدیریت پروژه می شود.

مدیریت طرح ۳ نوع بالاسری را ارائه می دهد: بالاسری هزینه، بالاسری ارتباط و زمانی. هزینه بالاسری : مدیریت پروژه (شامل استخدام، آموزش و غیره) هزینه دارد. هزینه های ارتباطی: به جای اینکه جریان اطلاعات مستقیماً از مدیران عملکردی به اعضای تیم و پشتیبان گیری انجام شود، همه از طریق مدیر طرح منتقل می شود.

وسواس روش‌شناسی: برخی از مدیران طرح به‌ جای اینکه پروژه را انجام دهند، آنقدر بسته می‌شوند و آنقدر از روش‌شناسی خود محافظت می‌کنند که از آزمایش روش دیگری که ممکن است برای پروژه فعلی آنها سریع‌تر و بهتر باشد، خودداری می‌کنند.

وسواس فرآیند: تعداد کمی از مدیران طرح با وسواس خود برای پایبندی به فرآیند به دلیل عدم امنیت و ترس از دست دادن کنترل مانع پیشرفت پروژه می شوند.

خلاقیت کم رنگ مدیریت طرح می تواند تفکر خارج از چارچوب را دلسرد کند و تلاش های خلاقانه را مختل کند. مداخله و رویکردهای ایجاد خلاقیت، مانند جلسات طوفان فکری، ممکن است برای تمرکز مجدد گروه ضروری باشد.